Kandungan
Tsunami adalah antara bencana alam yang paling dahsyat di Bumi. Kos manusia mengejutkan; sejak tahun 1850, kira-kira 420,000 orang telah terbunuh oleh gelombang besar. Tsunami merosakkan ekonomi dan ekologi kawasan yang mereka mogok; mereka telah menyebabkan kerosakan yang teruk terhadap harta tanah, komuniti dan habitat pantai. Tsunami dan gempa bumi yang menjana mereka mempunyai kesan serta-merta dan ramalan jangka panjang untuk kawasan yang dibanjiri.
Origins Tsunami
Kebanyakan tsunami berasal di zon subduksi, di mana plat tektonik laut yang padat telah tenggelam di bawah kerak benua yang lebih ringan. Apabila geseran membina antara kedua-dua plat, mereka boleh menjadi terjebak. Apabila plat tiba-tiba menjadi tidak teruk atau salah satu daripadanya retak, tenaga dilepaskan sebagai gempa bumi. Semasa gempa bumi bawah laut, gerak menegak plat mengalirkan air di atasnya, menghasilkan gelombang yang menyebarkan di permukaan lautan. Letusan gunung berapi dan tanah runtuh kapal selam juga menjana tsunami. Kerana gempa bumi dan gunung berapi yang menghasilkannya sukar untuk diramal dengan tepat, tsunami sendiri hampir mustahil untuk diramalkan. Apabila gangguan tektonik berlaku, amaran tsunami boleh dikeluarkan, walaupun tsunami bergerak pada kelajuan sedemikian - 750 kilometer per jam secara purata - bahawa kawasan berhampiran pusat gempa mempunyai sedikit masa untuk disediakan.
Kesan Manusia
Selepas kematian tsunami yang paling dahsyat dan segera adalah kehilangan nyawa. Tsunami mendakwa lebih 255,000 nyawa antara 1900 dan 2009, termasuk tsunami yang berasal dari Sumatera pada 26 Disember 2004, yang menewaskan lebih daripada 225,000 orang. Tsunami juga menghancurkan infrastruktur dan harta tanah yang luas. Kehilangan nyawa dan bahan disebabkan oleh kesan awal gelombang tsunami itu sendiri, diikuti dengan surut air yang cepat yang membawa manusia dan serpihan dengannya.
Tsunami terus memberi kesan kepada orang selepas perairan telah surut. Tsunami boleh mengatasi sistem pembuangan kumbahan, memusnahkan struktur dan meninggalkan badan-badan yang merosakkan, yang membawa kepada masalah kesihatan jangka panjang yang berkaitan dengan air yang tercemar, pendedahan dan peningkatan penyebaran penyakit. Kerosakan psikologi juga boleh berlarutan; Pertubuhan Kesihatan Sedunia mendapati bahawa mangsa Sri Lanka yang selamat dari tsunami 2004 mengalami gangguan tekanan selepas trauma dua tahun selepas kejadian itu.
Kesan alam sekitar
Tsunami boleh memusnahkan ekosistem di darat dan di laut. Di darat, haiwan dibunuh dan tumbuhan dicabut. Kejadian air asin boleh menggalakkan pencerobohan pedalaman tumbuhan toleran garam, seperti rumput dan bakau, dan kehilangan kesuburan tanah di ladang pantai. Tsunami juga mengangkut sejumlah besar pasir, mewujudkan bidang bukit pasir air dan membentuk semula pantai. Kekuatan ombak dapat merobek laut walaupun berbatu; selepas tsunami yang melanda Jepun pada 11 Mac 2011, Institut Penyelidikan Perikanan Nasional Tohoku mendapati bahawa batu-batu besar telah terbalik dan meletup di sepanjang pantai, menghancurkan seluruh komunitas bulu burung dan abalone, kedua-dua sumber perikanan penting. Tsunami juga membahayakan persekitaran tempatan melalui pengangkutan sisa buatan manusia, termasuk bahan binaan; penyebaran bahan toksik, seperti asbestos dan minyak; dan pelepasan radiasi dari kemudahan nuklear yang rosak.
Mitigasi Selepas Tsunami
Pelupusan sisa yang betul adalah kunci semasa pemulihan. Pembakaran tidak sempurna atau pembuangan sisa serpihan boleh menyebabkan kerosakan sekunder kepada orang dan alam sekitar. Semasa pemulihan, keutamaan teratas adalah menjamin air minuman yang bersih dan makanan untuk orang terjejas dan mengandungi bahan berbahaya. Di luar bantuan segera, kos pembinaan semula adalah beban jangka panjang. Infrastruktur mesti diperbaiki sebelum ekonomi rantau dapat pulih. Derma dan bantuan persendirian dari organisasi kebangsaan dan antarabangsa adalah penting selepas tsunami.